Joeps feestje: Doodzonde...

De hoofdredacteur van Het Parool schitterde door afwezigheid. Haar evenknie van De Groene was er trouwens ook niet, en dat was misschien opmerkelijker. Want Joep Bertrams' cartoons 'verhuizen' van Het Parool naar De Groene. Nadat de krant ze 23 jaar dagelijks heeft gepubliceerd. Het is zelfs al dertig jaar geleden dat Joep bij Het Parool begon. Maar nu stapt hij op. Noodgedwongen. Omdat Barbara van Beukering, hoofdredacteur van Het Parool, de tijd rijp vond voor 'iets anders'.

Eerst verdween de rubriek van Frenk der Nederlanden - die trouwens ook op Joeps feestje was. Frenk verhuisde zelf naar de sportredactie - noodgedwongen. Je moet toch iets. Toen was het Joeps beurt. Na veel, heel veel protesten kreeg hij uitstel van executie. Maar geen afstel. Albert de Lange, oud-adjunct en nu weer verslaggever van Het Parool, zei het aldus:

Een merkwaardige Nederlandse wijsheid, tevens dooddoener, luidt dat over smaak niet valt te twisten, terwijl dit naar mijn gevoel eigenlijk onophoudelijk gebeurt. Het misverstand schuilt er vermoedelijk in dat al twistend het onderscheid vervaagt tussen wat ik noem de juiste smaak en de goede smaak. Dat zijn twee heel verschillende dingen: de juiste smaak zoekt aansluiting bij een al dan niet veronderstelde tijdgeest, terwijl de goede smaak verhevener is en elk geval meer souverein.

En een hoofdredacteur, dames en heren, maakt qualitate qua exclusief aanspraak op de juiste smaak – it comes with the job.

En hij voegde eraan toe:

Maar hoofdredacteuren komen in soorten.

Je hebt hoofdredacteuren die op zeker moment behoefte hebben aan politieke bijstelling, maar dat kan hier onmogelijk aan de orde zijn geweest – temeer daar Joep er niet voor in aanmerking komt. Zijn tekeningen leggen grafisch briljant de vinger op de zere plek of vormen een geestige samenballing van ongerijmdheden en zijn in die zin eerder cartoonesk dan politiek geladen. Ze laten eerder zien hoe het is, dan hoe het zou moeten zijn.
Dan heb je hoofdredacteuren die dringend geld moeten vinden op hun begroting, en dat hakwerk verpakken als een visionaire beleidsdaad. Ik verwees er al even naar: ook dat kan hier onmogelijk aan de orde zijn geweest. Als er 250 abonnee’s afhaken is die winst geheel verdampt.
En dan is er ten slotte een categorie hoofdredacteuren die – en nu wordt het zaak om zo zorgvuldig mogelijk te formuleren – hoofdredacteuren die een verfrissings-agenda voeren, vanuit de vrij gangbare gedachte dat het deugt als het hip is.
Ik heb daar zelf enige ervaring mee, en ik kan u zeggen: het moment dat je ineens als old skool wordt aangemerkt – je ziet het niet aankomen. Het is natuurlijk ook niet waar, zoals de gretigheid van De Groene Amsterdammer in dit geval terecht laat zien, maar over een exclusieve aanspraak op de juiste smaak valt nou eenmaal niet te twisten – een geheven hoofd is het enige juiste antwoord.

Algemeen gegniffel, zelfs geschater was de reactie van de (propvolle) zaal. Oude vrienden, oude collega's kwamen Joep steunen en meer dan dat: hun bewondering uitspreken. Mede-cartoonisten als Peter van Straaten, Waldemar Post, Stefan Verwey, Trik; vroegere en huidige 'Parolio's'; en gewoon, heel veel vrienden, familie en kennissen. Kortom, het was druk in galerie Metis, bijna onvindbaar op het stukje Lijnbaansgracht tussen Vijzelgracht en Reguliersgracht. Joeps productie van de afgelopen 23 jaar hing aan de muren - van de sobere zwart-wit tekeningen uit de eerste periode tot de uitbundiger prenten in kleur van nu. Zondag 6 maart zijn ze nog te zien.

Gelukkig betekent dit niet het einde van een carrière. Joep gaat gewoon door. Op 9 maart verschijnt zijn eerste tekening in De Groene, die klaar stond om hem 'binnen te halen'. Graag! Een eer vinden ze het daar, om Joep Bertrams tot hun équipe te mogen rekenen.

Maar intussen is hij ook nog jarig. Maandag 7 maart is hij - tja, hoe oud hij precies is geworden, weet ik niet (meer), maar zijn verjaardag was de aanleiding voor zijn vertrek, zijn 'ontslag', zoals hij het zelf, terecht, formuleerde. En, dus, zijn nieuwe start. Joep, proficiat! En nog vele gelukkige, actieve jaren!

Zie de website van Joep Bertrams